1 . مقایسه چیلر با اسپلیت (کولر گازی) از نظر ظرفیت و تعداد
اولین تفاوت چیلر و اسپلیت در ظرفیت سرمایشی آنها است.
از اسپلیت معمولا در واحدهای ساختمانی کوچک (کمتر از 150 متر) استفاده می شود. حتی در واحدهای کمتر از 150 متر نیز باید به ازای هر اتاق یا سالن یک اسپلیت در نظر گرفته شود تا بتوان به سطح آسایش مطلوب در همه آنها رسید. معمولا از اسپلیت فقط برای سرمایش استفاده می شود و برای گرمایش باید یک سیستم جداگانه مانند پکیج و رادیاتور (شوفاژ) یا موتورخانه و رادیاتور در نظر گرفت. زیرا اسپلیت هم قدرت گرمایشی ضعیفی دارد و هم اینکه استفاده از برق برای گرمایش (به جای گاز شهری) در ایران صرفه اقتصادی ندارد. در این واحدها و یا حتی واحدهای بزرگتر از این به جای چند کولر گازی می توان از یک مینی چیلر به عنوان سیستم سرمایش استفاده نمود که هم از نظر قیمت و هم سطح آسایش گزینه بهتری خواهد بود.
اما از چیلر و مینی چیلر برای سرمایش ساختمان های مسکونی با چندین واحد کوچک تا بزرگ ، سالن های بزرگ ، اماکن اداری ، تجاری ، سوله صنعتی ، ورزشی ، آموزشی ، اقامتی و … به صورت مرکزی استفاده می شود. بدین شکل که چیلر در فضای بیرون از ساختمان (روی بام یا حیاط یا موتورخانه) مستقر شده و به چندین فن کویل یا هواساز موجود در قسمت های مختلف ساختمان با لوله کشی آب سرد متصل می شود. همچنین برای گرمایش نیز می توان آبگرم پکیج یا موتورخانه را به همین فن کویل ها یا هواسازها متصل نمود (مطابق شکل زیر). فن کویل ها یا هواسازها نیز در تابستان با آب سرد شده توسط چیلر ، درجه حرارت و رطوبت هوای ورودی به ساختمان را تنظیم کرده و هوای خنک و مطبوع را به گردش در می آورند. در زمستان نیز آبگرم در کویل فن کویل ها جاری شده و فن جاسازی شده در فن کویل ها با دمیدن هوا از اطراف کویل داغ، هوا را گرم و در ساختمان به گردش در می آورند. در مقیاس بزرگتر (برای ساختمان های بزرگ) به جای مینی چیلر از چیلر و به جای پکیج از بویلر موتورخانه ای استفاده می شود.
2 . تفاوت اسپلیت با چیلر از نظر دید و زیبایی ساختمان
دومین تفاوت اسپلیت با چیلر این است که در ساختمان های چند طبقه و یا چند ده طبقه معمولا از یک مینی چیلر یا چیلر مرکزی استفاده می شود که در دید نیست و با لوله کشی به فن کویل ها و هواسازهای داخل ساختمان متصل می شود. اگر در چنین ساختمان هایی قرار باشد که از یک ، دو یا چند اسپلیت به ازای هر واحد استفاده شود، در هر طبقه از نمای بیرونی ساختمان چندین کندانسور یا یونیت پشت پنجره کولر گازی در دید قرار گرفته و تاثیر منفی بر زیبایی ساختمان خواهد داشت. بنابرین در دومین مقایسه آنها به این نتیجه می رسیم که نصب تعداد زیادی کندانسور (یونیت بیرون از ساختمان اسپلیت ها) به زیبایی ساختمان لطمه وارد می کند. اگر هم بخواهیم همه آنها را به پشت بام منتقل کنیم هم طول لوله کشی های متعدد مسی بیشتر می شود که هزینه بالایی دارد و هم اینکه راندمان کولرها کاهش پیدا می کند.
3 . فرق چیلر و اسپلیت از نظر تنظیم رطوبت
سومین فرق چیلر و اسپلیت از 7 بعد مختلف در قابلیت تنظیم رطوبت هوا توسط آنها است. هر دو بر مبنای سیکل تبرید تراکمی کار می کنند و مبرد جاری در پنل دیواری اسپلیت یا آب سرد جاری در کویل های پنل های داخل ساختمان (فن کویل ها) قابلیت کاهش رطوبت هوا را دارد. یعنی وقتی که هوای مرطوب به سطح کویل پنل دیواری اسپلیت یا سطح کویل درون فن کویل برخورد می کند رطوبت خود را به شکل قطرات آب از دست می دهد. ولی برای تنظیم دقیق رطوبت (یعنی هم افزایش و هم کاهش آن به میزان دلخواه) تنها می توان از مینی چیلر یا چیلر متصل به هواساز استفاده نمود. در هواساز متصل به چیلر می توان با نصب تجهیزات تنظیم کننده رطوبت ، به میزان دلخواه و قابل کنترل ، رطوبت را تنظیم نمود که در اماکنی که به کنترل دقیق رطوبت نیاز داشته باشند ، راه حل استفاده از چیلر و هواساز است.
4 . تفاوت چیلر با کولر گازی از نظر فیلتراسیون هوا
چهارمین تفاوت چیلر با کولر گازی در میزان قابلیت آنها در فیلتر نمودن هوای ورودی به ساختمان است. در هر اسپلیت به ازای هر یونیت داخلی یک فیلتر وجود دارد که تنها قابلیت فیلتر نمودن هوای داخل ساختمان را دارند و نمی توانند هوای تازه ورودی به ساختمان را فیلتر کنند. ولی در سیستم چیلر و هواساز می توان هواساز را به انواع فیلترهای قابل شستشو و نیز فیلترهای هپا و … مجهز کرد تا هوای ورودی را به میزان 99.97 درصد از هر گونه آلودگی و میکرو ارگانیسم و غیره تصفیه کند.
5 . تفاوت چیلر و اسپلیت از نظر نوع انرژی مصرفی
هم چیلر و هم اسپلیت و هم مینی چیلر با انرژی الکتریسیته به عنوان انرژی محرک موتور الکتریکی کمپرسور ، کار می کنند. اما نوع دیگری از چیلرها تحت عنوان چیلر گازی (گازسوز) یا همان GHP وجود دارد که با انرژی سوخت گاز طبیعی (گاز شهری) کار می کند و برای استفاده در ایران به علت در دسترس بودن و ارزان تر بودن قیمت گاز نسبت به برق مناسب هستند که البته در استفاده از آن محدودیت ها و مشکلاتی نیز وجود دارد که در مقاله زیر به آن به طور کامل پرداخته ایم. نحوه کار آنها عینا مشابه چیلر است و با این تفاوت که برای گردش کمپرسور به جای موتور الکتریکی از یک موتور احتراق داخلی (شبیه موتور اتومبیل) استفاده می شود (برای مثال در GHP شرکت ال جی از موتور هیوندای استفاده می شود) و از طرفی به علت استفاده از گرمای موتور در سیکل تبرید از GHP علاوه بر سرمایش به صورت بهینه برای گرمایش نیز استفاده می شود و ساختمان به سیستم گرمایشی مجزا مانند بویلر یا پکیج نیاز نخواهد داشت.
6 . میزان برق مصرفی
تفاوت اسپلیت با چیلر از نظر میزان برق مصرفی به چه شکل است؟ به طور کلی باید این را در نظر گرفت که هر دو این سیستم ها دارای کمپرسور هستند و کمپرسورها بیشترین برق را در این سیستم ها (در مقایسه با سایر اجزا مثل فن ها) مصرف می کنند. بنابرین هزینه برق مجموع چند کولر گازی تقریبا با هزینه برق یک چیلر یا مینی چیلر باید در یک سطح باشد ولی این را هم باید در نظر گرفت که مصرف برق به عوامل دیگری مثل استفاده یا عدم استفاده از تکنولوژی های روز در دستگاه ، استفاده از قطعات بهینه و مرغوب در ساخت آنها ، طراحی مناسب و غیره بستگی دارد.
7 . قیمت
تفاوت چیلر و اسپلیت از نظر قیمت به چه شکل است؟ مقایسه این دو سیستم از نظر قیمت کار ساده و مشخصی نیست. چونکه به عوامل متعددی از جمله کیفیت ساخت دستگاه ها ، وارداتی بودن یا نبودن دستگاه ها و … بستگی دارد. بهترین راه این است که ظرفیت برودتی مورد نیاز ساختمان توسط افراد متخصص محاسبه و سپس متناسب با آن ، مجموع خرید چند کولر گازی و سیستم چیلر و فن کویل و همچنین هزینه اجرای آنها استعلام و برآورد شود. البته این به شرطی است که قبل از انجام این کار سایر پارامترهای انتخاب مثل امکان و سطح آسایشی استفاده از سیستم های مختلف بررسی شود. یعنی اینکه فقط به خاطر قیمت نباید یک سیستم تهویه را انتخاب نمود و پیش از آن باید این را مد نظر داشته باشیم که آیا سیستم مورد نظر به بهترین شکل می تواند نیازهای سرمایشی و گرمایشی ساختمان مورد نظر ما را تامین کند یا نه و سپس به مسئله قیمت توجه شود.